Theo phân tích của các chuyên gia, các đối tượng sử dụng chiêu thức đánh vào tâm lý, tình cảm của nạn nhân, hình thành trạng thái bất an, lo sợ và hoảng loạn khi phụ huynh phải nghe tin con mình đang cấp cứu.

Nhằm mục đích thao túng tâm lý nạn nhân trong thời gian ngắn, các đối tượng thường trình bày không rõ ràng, sử dụng ngôn từ tiêu cực kích động cảm xúc như nguy kịch, bị thương nặng, có thể không qua khỏi… Điều đáng nói, các đối tượng còn thuộc lòng thông tin về trường, lớp học của con, tên giáo viên chủ nhiệm, thầy cô, hiệu trưởng khiến nhiều cha mẹ nhất thời tin tưởng.

Trao đổi VietNamNet, ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc Kỹ thuật Công ty cổ phần Công nghệ an ninh mạng quốc gia Việt Nam – NCS cho hay, có nhiều cách dẫn đến lộ lọt thông tin của học sinh, nhưng có 4 khả năng thường gặp hơn cả.

Cụ thể là: Phụ huynh, học sinh tự đưa thông tin cá nhân lên mạng; Các cơ sở đào tạo ngoài trường học như trung tâm học tiếng Anh, trung tâm thể dục thể thao… không đảm bảo an toàn thông tin, bị hacker tấn công hay nhân viên tự ý bán dữ liệu; Trường học không đảm bảo an toàn thông tin - thậm chí đưa danh sách đầy đủ tên học sinh, mã số, thông tin liên lạc của phụ huynh… lên website của trường nên ai cũng có thể tải về, một số trường không đảm bảo về an ninh thông tin nên bị hacker truy cập, lấy cắp dữ liệu; Cuối cùng là do các công ty cung cấp dịch vụ sổ liên lạc điện tử, học bạ điện tử không đảm bảo an ninh, bị hacker tấn công hoặc nhân viên bán dữ liệu ra ngoài.

Bàn về vấn đề nêu trên, trong chia sẻ tại sự kiện phát động cuộc thi online “Học sinh với An toàn thông tin 2023” vào ngày 17/3, ông Tô Hồng Nam, Phó Cục trưởng Cục CNTT, Bộ GD&ĐT nhấn mạnh đến vấn đề nhận thức, kỹ năng bảo vệ thông tin của mọi người khi tham gia môi trường mạng: “Nếu như không có kỹ năng thì thông tin cá nhân của người dùng có thể bị lộ lọt rất nhiều. Ngay từ việc các em học sinh đăng ký tài khoản mạng xã hội, tham gia chương trình học online... đều có thể dẫn đến lộ lọt thông tin”.

Nhắc lại vụ việc 30 triệu thông tin về học sinh được rao bán trên 1 diễn đàn trực tuyến hồi tháng 7/2022, ông Tô Hồng Nam khẳng định các dữ liệu này không phải do rò rỉ từ hệ thống cơ sở dữ liệu của Bộ GD&ĐT. Kết quả điều tra cho thấy, thông tin về học sinh bị rao bán được các đối tượng thu thập, tổng hợp từ những trang mạng xã hội và hệ thống trực tuyến.

Thực tế, chỉ cần tìm kiếm trên Google Search với từ khóa “danh sách học sinh”, hệ thống đã trả về tới hơn 215 triệu kết quả. Trong đó, có nhiều danh sách chi tiết tên, giới tính, ngày tháng năm sinh, họ tên bố mẹ và số điện thoại phụ huynh được đăng tải công khai trên website của các trường học. Điều này cho thấy, ý thức về bảo vệ thông tin cá nhân còn rất hạn chế, không chỉ từ phía học sinh, phụ huynh mà cả ở nhiều trường học.

Với chiêu trò lừa đảo “con đang cấp cứu”, ông Tô Hồng Nam cho hay, ngay sau khi nắm được thông tin, Bộ GD&ĐT đã có chỉ đạo các trường, địa phương tuyên truyền, phối hợp với cơ quan, đơn vị chức năng kịp thời có cảnh báo cũng như khuyến nghị giải pháp phòng tránh.

Các chuyên gia khuyến nghị, khi nhận được cuộc gọi thông báo con bị cấp cứu trong viện, phụ huynh hết sức bình tĩnh để tiếp nhận thông tin chính xác; tuyệt đối không chuyển bất cứ số tiền nào theo yêu cầu, tìm cách liên lạc người chịu trách nhiệm trực tiếp với con mình ở trường học như giáo viên chủ nhiệm, ban giám hiệu để xác minh thông tin. 

Bên cạnh đó, một số dấu hiệu đáng ngờ về đối tượng lừa đảo mà các phụ huynh cần lưu ý như cách xưng hô khác thường ngày, không thể cung cấp thông tin cá nhân rõ ràng, thời gian gọi điện vào giờ nghỉ trưa, giữa đêm hay tan tầm… Trong trường hợp nghi ngờ đối tượng giả mạo để lừa đảo, phụ huynh cần báo ngay cho cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ, xử lý kịp thời.

Đòn tâm lý ẩn sau chiêu lừa đảo “con cấp cứu ở viện”

Thay đổi tư duy quá trình dạy và học

Giáo dục  4.0 được đánh dấu bởi thay đổi lớn trong mục tiêu đào tạo, chuyển từ truyền thụ kiến thức cho số đông thành khai phóng tiềm lực, năng lực và động lực, đồng thời trao quyền sáng tạo cho từng cá nhân.

Đối với việc học, cần chuyển từ học thuộc, nhớ nhiều sang hình thành năng lực vận dụng, thích nghi, giải quyết vấn đề, tư duy độc lập. Đặc biệt, với HSSV và người lao động trong tương lai cần thay đổi suy nghĩ: học một lần cho cả đời bằng việc học cả đời để làm việc cả đời.

Phương pháp giáo dục cũng phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa trong việc tổ chức giáo dục qua Internet. Qua đó, hình thức giáo dục sẽ linh hoạt về thời gian, không gian, phù hợp với điều kiện và nhu cầu cá nhân phát triển E-learning hay sử dụng ứng dụng công nghệ điện toán đám mây cho phép người dạy có thể cung cấp tài liệu học tập cho người học và thu thập lại các kết quả từ phía người học một cách liên tục và linh hoạt.

Tiên phong trong dạy và học 4.0

Áp dụng vào thực tế ở Việt Nam, nhiều phương pháp giáo dục mới mẻ, bắt kịp xu thế quốc tế đã xuất hiện và chứng tỏ được hiệu quả của nó trong suốt thời gian vừa qua.

Ông Nguyễn Ngọc Thuỷ- người sáng lập chuối Trung tâm Tiếng Anh Apax, một trong những đơn vị tiên phong ứng dụng công nghệ 4.0 trong giáo dục

Ông Nguyễn Ngọc Thuỷ- Chủ tịch Egroup, người sáng lập chuỗi Trung tâm Tiếng Anh Apax chia sẻ: “Bất cứ ý tưởng nào của ngày hôm nay cũng có thể trở nên lỗi thời vào ngày mai, có khả năng bị bắt chước, sao chép. Đó là điều không ai có thể kiểm soát, chỉ khi trở thành người dẫn đầu, tiên phong dấn thân trước thì đối thủ muốn bắt kịp cũng không thể thực hiện ngay”.

Minh chứng cho quan điểm này, Egroup hợp tác với Tập đoàn Giáo dục hàng đầu Hàn Quốc Chungdahm cho ra đời chuỗi Apax English và Apax Leader. Chỉ sau 3 năm có mặt trên thị trường, Apax đã vươn lên giữ vị trí hàng đầu về số lượng trung tâm trên cả nước với 68 trung tâm chất lượng cao, gần 700 giáo viên bản ngữ và khoảng 75.000 học viên.

Sự tiên phong trong áp dụng khoa học công nghệ, sử dụng các thiết bị phụ trợ bao gồm bảng tương tác tại các lớp học, hệ thống học trực tuyến E-learning; trường quay thu nhỏ Apax Studio (ứng dụng công nghệ Chroma Key đầu tiên… giúp việc học tiếng Anh một cách tự nhiên và hiệu quả nhất.

Thành công vì “đột phá chọn đúng hình thức, đúng thời điểm” khi mà khoa học công nghệ chẳng khác gì “hơi thở” hằng ngày. Bằng phương châm “Mượn - Giành - Dẫn: Mượn công nghệ nước ngoài, giành thị phần nhằm dẫn đầu thị trường.” Apax đem đến cho học sinh Việt Nam một môi trường cao cấp, hiệu quả và nâng tầm tri thức trẻ, đào tạo thế hệ lãnh đạo tiếp theo của Việt Nam.

STEAM - xu hướng tạo sự bứt phá

Trong cuộc cách mạng giáo dục đào tạo 4.0, nhiều phương pháp mới cũng xuất hiện tại Việt Nam nhằm mang đến cho học sinh những cách tiếp cận, hình thành tư duy mới mẻ. STEAM được xem là một trong số những phương pháp mở lối như thế.

Tại lớp học STEAM của Apax học sinh học tập tích hợp Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ Thuật và Toán học hoàn toàn bằng tiếng Anh. Các môn học khi được kết nối với nhau tạo thành hệ thống kiến thức tổng thể, nền tảng vững cho những giai đoạn tiếp thu tri thức trong tương lai.

Các hoạt động tại không gian lớp học STEAM

Với các học tập như vậy, học sinh được tiếp cận tri thức một cách tự nhiên nhất, đồng thời rèn luyện thói quen sử dụng Tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai (ESL- english as a second language). Đây cũng là công cụ học tập đắc lực để hình thành nền tảng tư duy sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề và nhận thức rõ về thế giới xung quanh.

Những công nghệ và phương pháp giáo dục tiên tiến bước đầu đã tạo nên đột phá trong cuộc cách mạng trong học tiếng Anh ở Việt Nam nói riêng và nền giáo dục nước nhà nói chung. Trong cuộc bứt phá này, Apax hứa hẹn sẽ là một trong những đơn vị phát triển, trở thành một màu sắc đặc biệt của bức tranh giáo dục thời đại 4.0 ở nước ta.

Hoàng Nam